“ชิงเก็บ ลดเผา”ทำ “ก้อนฟาง”
การป้องกันไฟป่าในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ แปลงปลูกป่า แปลงฟื้นฟู หรือแปลงปลูกบำรุง เดิมมีแนวทางการดำเนินการดังนี้
1. การไถกลบ
2. การเก็บลิด สุมเผา
3. การเผาตามกำหนดหรือการชิงเผา
4. การดายวัชพืช
5. การทำแนวกันไฟ
แต่วิธีการเก็บลิด สุมเผา การเผาตามกำหนด และการชิงเผา จะทำให้เกิดปัญหาหมอกควันจากไฟป่า และเป็นสาเหตุหนึ่งของปัญหาฝุ่น PM. 2.5 ซึ่งส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตของประชาชน
ท่านวราวุธ ศิลปอาชา รมว.ทส. จึงเล็งเห็นความสำคัญของปัญหาดังกล่าว จึงได้มีแนวคิดในการชิงเก็บเชื้อเพลิงในพื้นที่ป่า และแปลงปลูก เพื่อลดปริมาณเชื้อเพลิง ที่เป็นแหล่งกำเนิดของไฟป่า และนำมาซึ่งหมอกควัน ทำให้เกิดโครงการ “ชิงเก็บ ลดเผา” ขึ้นมาในครั้งนี้
สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 9 (อุบลราชธานี) โดยนายชัยวัฒน์ ลิ้มลิขิตอักษร ผู้อำนวยการสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 9 (อุบลราชธานี) จึงได้จัดกิจกรรมวิธีการสาธิตการดำเนินการตามนโยบายของกระทรวง ทส. ”ชิงเก็บ ลดเผา” เพื่อให้หน่วยงานภาคสนามในสังกัดได้นำไปปฏิบัติให้เป็นไปในแนวทางเดียวกัน ซึ่งมีการดำเนินการ ดังนี้
1 กำจัดวัชพืชที่มีความสูงสามารถตัดได้ โดยใช้เครื่องตัดหญ้า
2 ใช้คราดเกี่ยววัชพืชที่ได้จากการตัดมาไว้กลางร่อง และนำมาวางไว้เป็นแถวยาวในพื้นที่โล่ง เพื่อเตรียมพร้อมอัดเป็น”ก้อนฟาง”
3 ใช้รถอัดฟางก้อน ทำการอัดวัชพืชให้มีลักษณะเดียวกันกับ “ก้อนฟาง”
4 ใช้จาบถากรอบโคนต้นไม้ที่วัชพืชยังหลงเหลืออยู่จากการตัด ไว้กลางร่อง เพื่อให้ย่อยสลายไปเอง
ซึ่งวัชพืชที่ทำการอัดก้อนเรียบร้อยแล้วนั้น สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้หลากหลาย อาทิ
1. ใช้ในการตกแต่งสถานที่จัดงานเลี้ยง
2. นำไปเป็นส่วนประกอบทำปุ้ยหมักชีวภาพ
3. นำไปเป็นวัสดุเพาะเห็ด
4. นำไปเป็นอาหารสัตว์
5. นำไปผลิตเป็นผลผลิตถ้วนชามอัดแจ็งย่อยสลายได้ … ฯลฯ

จากการสาธิตการ “ชิงเก็บ ลดเผา” ในพื้นที่แปลงปลูกบำรุงรักษาสวนป่า อายุ 2-6 ปี โดยดำเนินการในพื้นที่เนื้อที่ 80 ไร่ สามารถอัด “ก้อนฟาง” ได้จำนวน 160 ก้อน ขนาดความยาวก้อน 90 ซม.
ซึ่งหากทุกพื้นที่สามารถดำเนินการได้เช่นนี้ และสามารถหาแหล่งรับซื้อ หรือแหล่งที่จะนำไปใช้ประโชน์ต่อได้ คาดว่าการดำเนินการเช่นนี้ จะทำให้ลดปัญหาหมอกควันจากไฟป่า และฝุ่น PM 2.5 ลดลงได้

ทั้งนี้ การจ้างรถไถ่มาอัดก้อนวัชพืช ในพื้นที่ที่ทำการสาธิต เป็นการจ้างที่คิดราคาต่อจำนวนก้อนที่อัด และจะต้องมีจำนวนอย่างน้อย 100 ก้อน ถึงจะเข้าดำเนินการให้ ซึ่งแต่ละพื้นที่อาจมีเลทราคาที่แตกต่างกันไป